Skleroterapia - to jedna z metod leczenia żylaków, szczególnie wskazana przy żylakach nawrotowych, pierwotnych z wydolnym pniem żyły odstrzałkowej lub odpiszczelowej, poszerzeń żylnych o typie venulektazji i teleangiektazji ("pajączki naczyniowe").
Wybór metody skleroterapii
skleroterapia może być wykonana płynem lub pianką obliterującą. Wybór środka obliterującego zależy od stopnia zaawansowania choroby. W przypadku leczenia teleangiektacji i venulektazji zwykle stosuje się metodę mikroskleroterapii, a w przypadku leczenia żylaków lepsze efekty uzyskuje się metodą skleroterapii piankowej Tessariego. Zabieg skleroterapii polega na podaniu do światła żyły środka obliterującego, który powoduje jej zamknięcie. Skleroterapię piankową wykonuje się zwykle pod kontrolą USG Doppler. USG z Dopplerem umożliwia precyzyjną diagnostykę z nieinwazyjną wizualizacją naczyń.
Skleroterapia - przebieg zabiegu
Zabieg skleroterapii poprzedzony jest badaniem USG Dopler, które wykonuje się w celu oceny wydolności zastawek w ujściach żył odpiszczelowych. Sama skleroterapia polega na wstrzyknięciu leku. Wstrzyknięcia przeprowadzane są za pomocą bardzo cienkich igieł insulinowych. Po wstrzyknięciu leku żyła obkurcza się, podrażniona ściana żyły włóknieje, ustaje przepływ krwi i w czasie kilku dni do kilku tygodni żyła przestaje być widoczna. Zabieg skleroterapii wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych i trwa na ogół 20-30 minut. Po zabiegu pacjent wraca do codziennych czynności. Konieczne jest chodzenie w opasce elastycznej zgodnie z zaleceniami lekarza. Uzyskanie dobrego wyniku wymaga często kilku zabiegów. Po zabiegu skleroterapii mogą wystąpić przebarwienia skóry nad naczyniem. Przebarwienia te ustępują samoistnie do sześciu miesięcy po zabiegu.
Skleroterapia piankowa metodą Tessariego-medota uzywana w My Medyk
Metoda piankowej obliteracji Tessariego polega na wstrzyknięciu do żyły leku w postaci specjalnie spreparowanej pianki. Taka postać leku powoduje, że nie rozpływa się on w żyle i lepiej przylega do ścian naczyń działając tylko na wybrane żyły. Metodą tą można leczyć także większe żylaki.
Zmiany żyły po podaniu leku
Celem skleroterapii jest wywołanie maksymalnego uszkodzenia śródbłonka i wywołania jak najmniejszej skrzepliny w świetle żyły. Wyróżniamy następujące etapy zmian morfologicznych żyły poddawanej skleroterapii:
-
uszkodzenia i złuszczenia śródbłonka
-
powstanie skrzepliny
-
organizacja skrzepliny
-
wytworzenie ziarniny
-
włóknienie i hialinizacja
Etap 1: uszkodzenie i złuszczenie śródbłonka
Tuż po podaniu środka obliterującego do światła żyły obserwuje się obrzęk komórek śródbłonka. Już po kilku sekundach dochodzi do rozerwania ich błon komórkowych, wiązań międzykomórkowych, maceracji śródbłonka i złuszczania się komórek do światła żyły. Postępujący proces prowadzi do całkowitej dezintegracji śródbłonka (endothelium) i skurczu naczynia. Badania ze znakowanym izotopem siarczanu tetradecylu wykazały, że w 97% jest on wydalany z moczem w przeciągu 3 dni.
Etap 2: powstanie skrzepliny
Zniszczenie śródbłonka powoduje odsłonięcie warstwy kolagenu i aktywację płytek krwi. Szybko więc dochodzi do aktywacji procesu krzepnięcia tak, że wkrótce światło żyły wypełnione zostaje w mniejszym lub większym stopniu skrzepliną. Aktywacja procesu rozkładu skrzepu (fibrynolizy) przejawia się wytwarzaniem w skrzeplinie licznych szczelin i kanałów.
Etap 3: organizacja skrzepliny
Następny etap to okres proliferacji fibroblastów ściany żyły i infiltracji przez nie skrzepliny. Początkowo ich intensywny rozwój obejmuje odcinki obwodowe żyły i skrzepliny. Z czasem fibroblasty pojawiają się także w centralnej części skrzepu.
Etap 4: wytworzenie ziarniny
Powoli tworzą się włośniczki-kapilary, a skrzep organizuje się w kierunku ziarniny.
Etap 5: włóknienie i hialinizacja
Około 7 tygodnia od czasu podania leku, ziarnina stopniowo zostaje zastępowana przez młodą tkankę łączną, która wypełnia większość światła żyły. Pozostają jedynie wąskie kanały i szczeliny wytapetowane komórkami śródbłonka. Szczeliny te stopniowo się rozrastają i stają się źródłem rekanalizacji żyły. W proces włóknienia wciągnięta zostaje także ściana żyły, przez co jej światło staje się wąskie, nieregularne. W miarę upływu czasu dochodzi do dojrzewania kolagenu i jego dalszych przemian, miejscami także w kierunku hialiny.