Dezynfekcja

Dezynfekcja (po polsku dosłownie oznacza odkażanie) – postępowanie mające na celu niszczenie drobnoustrojów i ich przetrwalników. Dezynfekcja niszczy formy wegetatywne mikroorganizmów, ale nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe. Zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy. Dezynfekcja, w przeciwieństwie do antyseptyki dotyczy przedmiotów i powierzchni użytkowych. Wyniki dezynfekcji zależą od trzech czynników: * drobnoustroju – gatunek, liczba, aktywność fizjologiczna, * środka dezynfekcyjnego – właściwości chemiczne i fizyczne, stężenie, czas działania, * środowiska – temperatura, wilgotność, pH, obecność materii organicznej, poziom kationów Ca2+ i Mn2+ itp. Do dezynfekcji stosuje się metody fizyczne, chemiczne i termiczno-chemiczne. Czynniki fizyczne używane do dezynfekcji: * Para wodna - do dezynfekcji wcześniej oczyszczonego sprzętu, odzieży, unieszkodliwiania odpadów, używa się pary wodnej w temperaturze 100–105 °C pod zmniejszonym ciśnieniem (0,5–0,45 atm). Pary wodnej pod normalnym ciśnieniem używa się do odkażania m.in. wyposażenia sanitarnego. * Promieniowanie - do odkażania używa się promieni UV o długości fali 256 nm, które niszczą drobnoustroje w powietrzu i na niezasłoniętych powierzchniach. Czynniki chemiczne używane do dezynfekcji: * czwartorzędowe sole amoniowe * alkohole, np. alkohol etylowy, alkohol izopropylowy * aldehydy, np. formaldehyd, aldehyd glutarowy * związki fenolowe, np. krezol, rezorcynol * biguanidy, np. chlorheksydyna * związki metali ciężkich, np. srebra, miedzi, rtęci * związki halogenowe, np. jodyna, chloramina, jodofory * fiolet krystaliczny (barwnik), mleczan etakrydyny (Rivanol) * utleniacze - nadtlenki, np. H2O2 lub nadmanganiany, np. nadmanganian potasu * tenzydy, np. mydła * kwasy i zasady. Im dłuższy jest czas działania i im wyższe stężenie środka dezynfekcyjnego (z wyjątkami), tym większa część drobnoustrojów zostanie zniszczona. Ze względu na to, iż środki chemiczne zwykle nie działają w środowisku suchym, ważny jest również stopień ich wilgotności, co jest szczególnie istotne w dezynfekcji powietrza.