Pępowina

Pępowina stanowi rurkę (długość ok. 60 cm) łączącą płód z łożyskiem. Znajdujące się w pępowinie naczynia krwionośne (dwie tętnice i żyła pępowinowa) zespalają krążenie zarodka z krążeniem błon śluzowych matki. Pępowina występuje tylko u ssaków łożyskowych. U człowieka po porodzie odcina się pępowinę, która specjalnie podwiązana tworzy pępek. W pępowinie znajduje się tak zwana galareta Whartona, która nadaje sprężystość i nie pozwala na zawiązanie się pępowiny na szyi bądź rączce płodu. Część specjalistów uważa, że wczesne odpępnienie (odcięcie pępowiny) może spowodować chwilowe niedokrwienie mózgu i utrzymującą się hipowolemię i anemię, co w rezultacie może prowadzić do nieodwracających uszkodzeń szybko rozwijających się struktur mózgu. Badacze zajmujący się genezą autyzmu podejrzewają, że jedną z przyczyn jego występowania może być krótkie niedotlenienie mózgu z powodu niewystarczającego przepływu krwi związanego z wczesnym przecięciem pępowiny. Nieodpowiednie zaopatrzenie w krew mózgu dziecka może również prowadzić do porażenia mózgowego i opóźnienia rozwoju umysłowego u dzieci. Krew pępowinowa jest jedynym źródłem komórek macierzystych niewymagającym używania metod inwazyjnych u dawcy. Do niedawna łożysko i pępowina, a wraz z nimi cenne komórki macierzyste mogły być wykorzystywane tuż po porodzie. Obecnie krew pępowinowa może być przechowywana przez kilkadziesiąt lat i dostępna, gdy zajdzie potrzeba leczenia.